από πιτσιρίκος | Η οικονομική κρίση ως απογείωση

Την περασμένη εβδομάδα, πήγα στο θέατρο «Ζίνα», για να παρακολουθήσω την παράσταση «Τα Ραδίκια Ανάποδα», έναν μονόλογο του Γιώργου Γαλίτη, σε σκηνοθεσία του Βλαδίμηρου Κυριακίδη. Βγαίνοντας από το θέατρο, συνειδητοποίησα πως –για κάποιους ανθρώπους- η «οικονομική κρίση» μπορεί να είναι και πολύ καλό πράγμα.
Τον Γιώργο Γαλίτη είχα την τύχη να τον γνωρίσω πριν από μερικά χρόνια και να γράψουμε κείμενα παρέα – μαζί με άλλους καλούς συγγραφείς- για μια θεατρική παράσταση.
Τον γνώριζα σαν ηθοποιό αλλά –γράφοντας μαζί και παρακολουθώντας τον από κοντά- σκέφτηκα πως δεν είχε κάνει στο θέατρο τα πράγματα που θα μπορούσε να είχε κάνει. Δεν είμαι κάνας φοβερός γνώστης του θεάτρου αλλά ξέρω πότε κάποιος έχει ταλέντο. Δεν κρύβεται το ταλέντο.
Βλέποντας την παράσταση «Τα Ραδίκια Ανάποδα», δεν ένιωσα έκπληξη για την «απογείωση» του Γιώργου Γαλίτη. Φαντάζομαι πως πολλοί θεατές της παράστασης θα σκεφτούν «πού ήταν κρυμμένος αυτός τόσο καιρό;» – εγώ ξέρω πού ήταν κρυμμένος.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη,
τα τελευταία χρόνια το ελληνικό θέατρο –και όχι μόνο- ζούσε μια βαθιά παρακμή. Η χώρα κατέρρεε και τα θέατρα έπαιζαν αμέριμνα τις θείες από το Σικάγο –όπου είχε συμμετάσχει και ο Γιώργος Γαλίτης- και διάφορες άλλες ηθογραφίες του ’50 και του ’60. Πολλές φορές δεν ήταν καν θεατρικά έργα αλλά σενάρια κινηματογραφικών ταινιών, διασκευασμένα για το θέατρο.
Ίσως, αν η χώρα δεν χρεοκοπούσε, τα θέατρα να συνέχιζαν με αυτό το ρεπερτόριο. Και για να μην είμαι άδικος, δεν έπαιζαν όλα τα θέατρα τέτοια έργα αλλά ήταν φανερή η προσπάθεια των θεατρικών επιχειρηματιών, των θιασαρχών και των ηθοποιών να μην ρισκάρουν σχεδόν τίποτα. Κλασικά έργα του ελληνικού και ξένου ρεπερτορίου, θεατρικές δουλειές με τηλεοπτικούς όρους και τηλεοπτικούς ηθοποιούς, και –γενικά- μια προσπάθεια για πράγματα που «θέλει το κοινό».
Φυσικά, φταίει και το κοινό για τα θεατρικά έργα που παίζονταν, αφού επιβράβευε τα θεατρικά έργα που του φαίνονταν «γνώριμα» και έστελνε αδιάβαστους τους ηθοποιούς που προσπαθούσαν να προτείνουν κάτι διαφορετικό, κάτι πιο σύγχρονο. Οι θεατές ήθελαν να «περνάνε καλά». Βέβαια, τώρα έχουν αρχίσει να επιλέγουν πού πηγαίνουν. Κάλλιο αργά παρά ποτέ.
Αν η κατάσταση για τους ηθοποιούς –όπως και για τους περισσότερους Έλληνες- δεν είχε γίνει δύσκολη, μάλλον ο Γιώργος Γαλίτης δεν θα μεγαλουργούσε σήμερα στη σκηνή του θεάτρου «Ζίνα». Το πιθανότερο είναι να είχε «βολευτεί» με κάποιο ρόλο σε μια θεατρική παράσταση και κάποιους ρόλους στην τηλεόραση.
Η «οικονομική κρίση» τον ξεκούνησε, στρώθηκε και έγραψε 13 μονολόγους-διαμάντια, ξεδίπλωσε όλο το ταλέντο του και έγινε πρωταγωνιστής, αν και μάλλον δεν το είχε σκεφτεί ποτέ. Έγινε πρωταγωνιστής από ανάγκη.
Μιας και -όπως ανέφερα- δεν είμαι γνώστης του θεάτρου, φαντάζομαι πως το ρεσιτάλ ηθοποιίας που δίνει ο Γιώργος Γαλίτης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον σκηνοθέτη της παράστασης Βλαδίμηρο Κυριακίδη. Δεν είναι εύκολο να παίζει ένας ηθοποιός 13 διαφορετικούς ρόλους -χωρίς να δυσανασχετήσει ο θεατής- αλλά ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης μάλλον βοήθησε, ως ηθοποιός και ο ίδιος, τον Γιώργο Γαλίτη να είναι 13 διαφορετικοί ηθοποιοί• η παράσταση είναι κουρδισμένη άψογα.
Προσωπικά, είχα να κλάψω από τα γέλια σε θέατρο από τις φοβερές παραστάσεις του Λάκη Λαζόπουλου σε κείμενα του ιδίου και του Γιάννη Ξανθούλη. Βέβαια, δεν ήμουν ο μόνος – χτυπιόντουσαν όλοι στα καθίσματα.
Χτες το βράδυ, σε μια συζήτηση περί Τέχνης –και για την οικονομική κατάσταση που επικρατεί σήμερα-, είπα σε μια παρέα φίλων πως τον Τσιτσάνη και τον Βαμβακάρη δεν τους επιχορήγησε κανείς. Αυτό, βέβαια, δεν τους εμπόδισε να γίνουν Μεγάλοι. Κι ας έζησαν σε πολύ πιο δύσκολες εποχές από αυτή που ζούμε εμείς σήμερα.
Ναι, η «οικονομική κρίση» είναι εδώ. Και μπορεί να μην είναι κρίση – μπορεί να κρατήσει για πολλά χρόνια. Κάποιοι θα γκρινιάζουν, κάποιοι θα παραιτηθούν και κάποιοι άλλοι θα βγάλουν τον καλύτερο εαυτό τους, θα κοπιάσουν και θα δημιουργήσουν.
Ο Γιώργος Γαλίτης επέλεξε να δημιουργήσει. Και χαίρομαι πολύ γι’ αυτόν.
Η παράσταση «Τα Ραδίκια Ανάποδα», κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη στο θέατρο «Ζίνα».
(Επειδή θα πάθετε την πλάκα σας με την παράσταση, σας παρακαλώ –μόλις τελειώσει- να με ευχαριστήσετε για το καλό που σας έκανα και να πιείτε ένα ποτηράκι στην υγειά μου. Εβίβα!)

πιτσιρίκος | Η οικονομική κρίση ως απογείωση