Απ’ το SOPA στο «σώπα»; Protagon.gr

του Γιώργου Μαυρωτά από το protagon.gr

Όσοι δεν ενδιαφέρεστε για τα παιχνίδια εξουσίας που παίζονται στο διαδίκτυο μπορείτε να προσπεράστε αυτό το άρθρο. Όμως ξανασκεφτείτε το, είναι τέτοιος ο ρόλος του διαδικτύου σήμερα που δύσκολα μπορεί να πει κάποιος ότι δεν τον ενδιαφέρει ή ακόμα και αν δεν ενδιαφέρεται ότι δεν επηρεάζεται. Τις τελευταίες μέρες λοιπόν μπήκαν στη ζωή μας δύο εύηχες λέξεις για τις οποίες γίνεται πολύ ντόρος παγκοσμίως και μια μικρή επανάσταση στο διαδίκτυο. Είναι οι λέξεις SOPA (Stop Online Piracy Act) και -μη γελάσετε - PIPA (Protect IP Act) οι οποίες αναφέρονται σε δύο νομοσχέδια στις ΗΠΑ. Τα νομοσχέδια αυτά έχουν ως αρχικό σκοπό την αντιμετώπιση του φαινομένου της πειρατείας η οποία κοστίζει πολύ στις αμερικάνικες (και όχι μόνο) εταιρίες παραγωγής περιεχομένου, δηλαδή στην κινηματογραφική και μουσική βιομηχανία κυρίως.

Θα προσπαθήσω να εξηγήσω πώς έχω καταλάβει εγώ τα πράγματα αυτά, χωρίς να είμαι ο ειδικός σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων και διαδικτύου. Για αναλυτικές πληροφορίες για τη SOPA μπορείτε να απευθυνθείτε στην Wikipedia που είναι άλλωστε κι από τους βασικούς πολέμιους αυτών των νομοσχεδίων. Γι αυτό άλλωστε τον λόγο, όσοι ψάξατε κάτι στην Wikipedia στις 18 Ιανουαρίου θα διαπιστώσατε ότι ήταν κλειστή, διαμαρτυρόμενη για την επερχόμενη λογοκρισία στο διαδίκτυο.

Όσοι αντιδρούν στη SOPA φοβούνται ότι πίσω από τις αγαθές προθέσεις (καταπολέμηση της πειρατείας) υπάρχει μια καμουφλαρισμένη προσπάθεια ελέγχου και λογοκρισίας στο διαδίκτυο. Θεωρούν δηλαδή, και όχι άδικα, ότι η SOPA μπορεί να γίνει ο δούρειος ίππος για την καταπολέμηση της ανωνυμίας και της ελεύθερης έκφρασης γνώμης στο διαδίκτυο. Ενώ ο αρχικός σκοπός είναι η πάταξη της πειρατείας (και όλες οι μεγάλες εταιρίες του διαδικτύου συμφωνούν ότι πρέπει να καταπολεμηθεί), οι διατάξεις της SOPA είναι τέτοιες που βάζουν ψύλλους στα αυτιά και του πιο καλοπροαίρετου. Όλες οι αμερικάνικες δικτυακές εφαρμογές στις οποίες οι χρήστες μπορούν να βάζουν σχόλια (user generated content π.χ. όπως τα κοινωνικά δίκτυα) ή να γράφουν τη γνώμη τους (blogs), μπορούν να γίνουν αντικείμενο μιας καταγγελίας η οποία μπορεί να γίνει εισαγγελική παραγγελία επειδή κάποιος χρήστης έβαλε ένα link προς ένα «ύποπτο» site. Και άντε μετά να αποδείξουν ότι δεν είναι ελέφαντες. Έτσι, το μπαλάκι του ελέγχου του περιεχομένου που βάζουν οι χρήστες θα περάσει αναγκαστικά στις δικτυακές αυτές εφαρμογές (π.χ. facebook, twitter, youtube). Αυτό θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα, προκειμένου να προστατευθούν αυτές οι εταιρίες, να ζητούν την άρση της ανωνυμίας όλων των χρηστών ή/και λογοκρισία των σχολίων και του περιεχομένου.

Θα μου πείτε κι εμάς τι μας νοιάζει αφού αυτό αφορά μόνο την Αμερική, καθότι η νομοθεσία είναι αμερικάνικη. Προς το παρόν ναι, αλλά μην ξεχνάτε ότι οι περισσότερες εταιρίες και κοινωνικά δίκτυα εκεί εδρεύουν. Από την άλλη αν διαπιστωθεί μια παράβαση σε site που έχει την έδρα του εκτός ΗΠΑ, η εισαγγελική παραγγελία θα πηγαίνει σε όλες τις αμερικάνικες εταιρίες που συνδέονται με το site αυτό ζητώντας την διακοπή των σχέσεων. Ετσι π.χ. οι μηχανές αναζήτησης (google, bing κλπ), οι εφαρμογές on-line πληρωμών ή οι πάροχοι διαφημιστικού περιεχομένου κ.λ.π., μπορούν να βρεθούν μπλεγμένες. Και το μεγάλο ζήτημα είναι ότι αρκεί μια καταγγελία, μια ένδειξη για να γίνει αυτό. Δεν πρέπει δηλαδή ο καταγγέλων να αποδείξει την παράβαση αλλά το βάρος της απόδειξης ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο πέφτει στον καταγγελόμενο. Θα ισχύσει το «μήνυσε πρώτα, σκέψου αργότερα», δηλαδή η χαρά των δικηγόρων που, ούτως ή άλλως, στην Αμερική ποτέ δεν πλήττουν. Δικαίως λοιπόν έχουν ξεσηκωθεί όλα τα κοινωνικά δίκτυα και άλλες εταιρίες με δικτυακές εφαρμογές (μια πολύ εντυπωσιακή λίστα των οποίων μπορείτε να δείτε εδώ). Επίσης για να δείτε παραστατικά πώς μπορεί να λειτουργήσει η SOPA μπορείτε να αφιερώσετε 11 λεπτά να δείτε αυτό το πρόσφατο και πολύ ωραίο videaki από το αγαπημένο μου site, το khanacademy.org.

Θα μου πείτε τώρα, στην Ελλάδα έχουμε τα προβλήματά μας με αυτά τα ακαταλαβίστικα θα ασχολούμαστε; Κι όμως, στο παγκόσμιο χωριό που διαμορφώνεται με τις νέες τεχνολογίες, αν θέλουμε να λεγόμαστε πολίτες του κόσμου (κι έτσι νομίζω πρέπει να θεωρούμαστε), ζητήματα σαν κι αυτά καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας. Και είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη σοβαρότερα από το ποιος θα είναι αρχηγός στο ΠΑΣΟΚ, τι λένε οι δημοσκοπήσεις ή το πότε θα γίνουν οι επόμενες εκλογές. Μην κοιτάτε λοιπόν που δεν τα πολυβλέπετε στις ειδήσεις, δεν βλέπετε άλλωστε στις ειδήσεις πάντα τα σημαντικά. Θα έχει πάντως πολύ ενδιαφέρον να δούμε πώς τελικά θα εξελιχθεί αυτή η μάχη που, κατά τη γνώμη μου, ξεκινάει ως ένα μπραντεφέρ ανάμεσα στο μέσο και στο μήνυμα, αλλά μπορεί να καταλήξει ως μια μάχη για την ελευθερία απέναντι στον κεντρικό έλεγχο του διαδικτύου.

ΥΓ Όσοι ειδικότεροι (και είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν πολλοί) ή όχι έχουν κάτι να προσθέσουν ή να αντιπαραβάλουν στα παραπάνω θα τους ήμουν ευγνώμων αν το έκαναν στο χώρο των σχολίων προκειμένου να διαφωτίσουμε τους αναγνώστες του protagon.

Απ’ το SOPA στο «σώπα»; | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon