από πιτσιρίκος | Ο Αλέξης Τσίπρας και η ελπίδα

Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, αντιλαμβάνομαι –και μάλλον δεν είμαι ο μόνος- πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγάλο ρεύμα. Διαβάζω διάφορες αναλύσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα αλλά –κατά την ταπεινή μου γνώμη- από όλους τους αναλυτές διαφεύγει κάτι ουσιαστικό.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους αρχηγούς των άλλων κομμάτων, ο Αλέξης Τσίπρας είναι νέος. Είναι μόνο 38 ετών.
Σε μια χώρα, όπου οι περισσότεροι πολίτες λένε σήμερα με αγωνία «πώς θα ζήσουν τα παιδιά μας;», ο Αλέξης Τσίπρας όχι μόνο είναι ακόμα στην κατηγορία των παιδιών για το μέλλον των οποίων αγωνιούν οι γονείς τους αλλά έχει ήδη ο ίδιος ένα μικρό παιδί, ενώ σε δυο μήνες θα γίνει πατέρας για δεύτερη φορά. Και προφανώς, έχει κι ο ίδιος αγωνία για τον κόσμο στον οποίο θα μεγαλώσουν τα παιδιά του.
Σε μια πρόσφατη συνέντευξη που πήραμε
–μαζί με τον Λευτέρη Χαραλαμπόπουλο- από τον κ. Στέφανο Μάνο για το Unfollow, ο κ. Μάνος μας εξέφρασε την ειλικρινή απορία του για τη μεγάλη επιτυχία του Πάνου Καμμένου στα social media – σε αντίθεση με τον ίδιο που δεν τα πήγαινε πολύ καλά. Ήταν οι ημέρες που ο κ. Καμμένος ανακοίνωσε την ίδρυση του κόμματός του – νομίζω πως ήταν η ίδια μέρα.
Είπα στον κ. Μάνο πως η επιτυχία του κ. Καμμένου οφείλεται στις «πατριωτικές» του θέσεις. Δεν του είπα αυτό που πραγματικά πίστευα. Η επιτυχία του κ. Καμμένου οφείλεται, κυρίως, στο γεγονός πως είναι 47 ετών. Δεν μπορούσα, όμως, να το πω αυτό στον κ. Μάνο που είναι 73 ετών. Θα ήταν κάπως άκομψο.
Είναι ωραία η πολιτική, είναι ωραίες οι ιδεολογίες, είναι ωραίες οι θεωρίες αλλά ο άνθρωπος είναι κάτι πολύ περισσότερο –και πιο πολύπλοκο- από όλα αυτά. Προσπαθούμε να εξηγήσουμε τον άνθρωπο με τη λογική και ξεχνάμε τις μεταφυσικές του ιδιότητες.
Όποιος είχε την ατυχία να έχει κάποιον δικό του άνθρωπο σε άσχημη κατάσταση στο νοσοκομείο, θα ξέρει καλά πως ο ασθενής ελπίζει μέχρι την τελευταία στιγμή. Μέχρι να βγει η ψυχή του. Ελπίζει πως θα ζήσει.
Επίσης, θα ξέρει καλά πως -ακόμα κι αν οι γιατροί σου έχουν πει πως ο άνθρωπός σου θα πεθάνει και δεν υπάρχει ούτε μια πιθανότητα να τα καταφέρει- κι εσύ ελπίζεις πως θα ζήσει. Δεν ξέρω πώς και γιατί γίνεται αυτό το εντελώς παράλογο πράγμα. Έτσι είναι, όμως.
Η χώρα μας έχει χρεοκοπήσει. Έχει χρεοκοπήσει ηθικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, πολιτικά και οικονομικά.
Αυτό που χρειάζονται τώρα οι Έλληνες είναι ελπίδα. Ο άνθρωπος χωρίς ελπίδα δεν ζει. Χωρίς ελπίδα, ο άνθρωπος αυτοκτονεί –μετράτε αυτοκτονίες- ή τρελαίνεται.
Και μη με ρωτήσετε αν είναι θετικό ή αρνητικό πράγμα ή ελπίδα –αν κινητοποιεί για τη νίκη ή αν οδηγεί στην παραίτηση, την αναβολή και την ήττα-, αλλά δεχτείτε πως η ελπίδα πάει μαζί με τον άνθρωπο. Άλλωστε, είμαι ένας πολίτης που γράφει τις σκέψεις του, δεν είμαι φιλόσοφος.
Το πλεονέκτημα που έχει ο Αλέξης Τσίπρας –σε σχέση με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς- είναι ότι δίνει μια διέξοδο ελπίδας. Όχι μόνο στα λόγια – όλη η παρουσία του βοηθάει. Είναι νέος, είναι συμπαθής, δεν είχε ποτέ κυβερνητικό πόστο, είναι σχετικά άφθαρτος.
Είτε το θέλουμε, είτε όχι, τα νιάτα παίζουν ρόλο παντού – παίζουν ρόλο και στην πολιτική. Ειδικά τώρα, που οι περισσότεροι πολίτες αμφισβητούν έντονα ένα σάπιο και ετοιμόρροπο πολιτικό σύστημα και έχουν μεγάλη ανάγκη την ελπίδα.
Η περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα μου θυμίζει κάπως την περίπτωση της Αλίκης Βουγιουκλάκη – αναφέρομαι στο ξεκίνημά της. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη εμφανίστηκε σε μια εποχή που οι άνθρωποι είχαν ανάγκη να πιστέψουν πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα.
Η Ελλάδα είχε βγει από μια γερμανική κατοχή κι έναν εμφύλιο πόλεμο κι αυτό που πρόσφερε η Αλίκη Βουγιουκλάκη στους Έλληνες ήταν το χαμόγελο και η ελπίδα.
Ίσως η Βουγιουκλάκη να μην ήταν η καλύτερη ηθοποιός της γενιάς της –αν και λέγεται πως όταν σπούδαζε στο Εθνικό Θέατρο παραμιλούσαν οι πάντες με το ταλέντο της-, αλλά διέθετε την κατάλληλη στιγμή αυτό που είχαν ανάγκη οι άνθρωποι.
Το timing ήταν τέλειο για την Αλίκη. Μοιάζει τέλειο και για τον Αλέξη.
Αν βάλεις τον Αλέξη Τσίπρα δίπλα στους άλλους πολιτικούς ηγέτες, θα καταλάβεις πολλά πράγματα.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκπροσωπεί την Ελλάδα που χρεοκόπησε και μάλλον τον περιμένει ένα δικαστήριο, ο Αντώνης Σαμαράς είχε την ευκαιρία του πριν 20 χρόνια –όταν ήταν στη σημερινή ηλικία του Αλέξη Τσίπρα- και την έχασε, ο Φώτης Κουβέλης μοιάζει με παππού που θα έπρεπε να έχει βγει στη σύνταξη και να διαβάζει παραμύθια στα εγγονάκια του, και η Αλέκα Παπαρήγα μοιάζει με θεούσα που έχει στυλώσει κάτω και τα δυο ποδάρια, λέει συνέχεια το ίδιο τροπάρι και περιμένει καρτερικά τη Δευτέρα Παρουσία.
Βέβαια, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά αν στη θέση της Αλέκας Παπαρήγα ήταν ένας πιο νέος και πιο φρέσκος άνθρωπος –για παράδειγμα, ο Νίκος Μπογιόπουλος- αλλά υποθέτω πως αυτή η συζήτηση θα γίνει με πολύ έντονο και σκληρό τρόπο μετά τις εκλογές, όταν θα κληθεί η ηγεσία του ΚΚΕ να απαντήσει στο αμείλικτο ερώτημα πώς κατάφερε ο ΣΥΡΙΖΑ να ξεπεράσει σε ποσοστά το ΚΚΕ σε μια περίοδο ιδανική για το λαϊκό κίνημα. (Σύντροφοι, εγώ ξέρω να σας απαντήσω – αν θέλετε, φωνάξτε με στην Κεντρική Επιτροπή να σας το εξηγήσω μέσα σε πέντε λεπτά, για να έχετε μετά εσείς όλο τον χρόνο να συζητήσετε το φλέγον θέμα της πολιτικής του ΚΚΕ τη δεκαετία του ‘30 .)
Η Αλέκα Παπαρήγα κατηγόρησε χτες τον Αλέξη Τσίπρα πως αλλάζει θέσεις κάθε μέρα. Ακόμα κι αν έχει δίκιο, ξεχνάει πως η ίδια έχει να αλλάξει θέση πενήντα χρόνια. Και το να μην αλλάζεις θέσεις δεν είναι χαρακτηριστικό των κομουνιστών – κυρίως, είναι χαρακτηριστικό των ηλικιωμένων. (Επίσης, είναι χαρακτηριστικό των ηλιθίων αλλά η Αλέκα μόνο ηλίθια δεν είναι.)
Δηλαδή, πιτσιρίκο, προσπαθείς να μας πεις πως δεν έχουν σημασία οι πολιτικές θέσεις αλλά τα πρόσωπα, η ηλικία ενός πολιτικού και το αν υπόσχεται ελπίδα;
Καθόλου. Αλλά δεν περιμένω μια κοινωνία που είχε μάθει επί δεκαετίες στους βοσκούς να πάρει από τη μια μέρα στην άλλη την κατάσταση στα χέρια της και να το ρίξει στις συλλογικότητες και τις αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες.
Και για να είμαι ειλικρινής, συμφωνώ με την Παπαρήγα και το ΚΚΕ στο ότι πρέπει η Ελλάδα να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και διαφωνώ με τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βλέπω και δεν καταλαβαίνω τι συμβαίνει γύρω μου.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει κάθε μέρα –και αυτό γίνεται με πολύ απειλητικό τρόπο για τους πολίτες-, δεν μπορείς εσύ να μένεις καρφωμένος στις εμμονές σου. Δεν είσαι παπάς, είσαι πολιτικός. Ό,τι γυρίζει μυρίζει, κι ό,τι κάθεται βρομάει.
Άλλωστε, όταν αλλάζουν όλα γύρω σου –όπως άλλαξαν οι ζωές μας τα δυο τελευταία χρόνια- και εσύ μένεις ακίνητος, ουσιαστικά εσύ αλλάζεις θέση. Αφού αλλάζουν όλα κι εσύ μένεις στην ίδια θέση, η θέση σου σε αυτή τη νέα πραγματικότητα έχει αλλάξει. Γι’ αυτό αλλάζουν ενίοτε οι άνθρωποι: για να καταφέρουν να παραμείνουν οι ίδιοι.
Ελπίζω –ναι, ελπίζω αν και δεν ελπίζω σε τίποτα και σε κανέναν- να γίνουμε οι πρώτοι Έλληνες που θα έχουν έναν πρωθυπουργό από την Αριστερά. Ακόμα κι αν εγώ δεν θα τον έχω ψηφίσει.
Αν η Αριστερά –που ήταν πάντα για τα δύσκολα- δεν τα καταφέρει τώρα που είναι όλα υπέρ της, δεν θα τα καταφέρει ποτέ. Και δεν θα έχει λόγο ύπαρξης. Θα είναι γραφική.
Ή η Αριστερά θα αλλάξει τη χώρα –και θα της δώσει ζωή και προοπτική- ή θα καταντήσει ένα ανέκδοτο.
Από ιδεολογία και πνευματική και ηθική ανωτερότητα της Αριστεράς χορτάσαμε – ωραίες οι συνταγές αλλά ας φτιάξουμε και κάνα φαγητό γιατί θα πεθάνουμε της πείνας.
Μα, πιτσιρίκο, οι αριστεροί δεν είναι για εξουσία. Όχι, δεν είναι για εξουσία – είναι για να είναι μια ζωή δούλοι.
Δεν φταίνε μόνο οι ηγέτες της Αριστεράς για τα αγύριστα κεφάλια τους. Φταίμε κι εμείς. Αν εμείς είχαμε ενωθεί στον δρόμο –και μας δόθηκαν πολλές ευκαιρίες το τελευταίο διάστημα να το κάνουμε-, οι ηγεσίες της Αριστεράς θα ήταν πιο ανοιχτές στις απόψεις τους.
Αν η Αριστερά ενωθεί μετεκλογικά – ή στις μεθεπόμενες εκλογές- και η χώρα αποκτήσει επιτέλους έναν αριστερό πρωθυπουργό, στο χέρι μας είναι να μην τον κάνουμε σαν τα μούτρα μας. Δεν ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν πως ο Ανδρέας Παπανδρέου κατέστρεψε την Ελλάδα – ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν πως οι Έλληνες κατέστρεψαν και τον Ανδρέα Παπανδρέου και την Ελλάδα και τους εαυτούς τους. Και τον Ανδρέα Παπανδρέου δεν τον αναφέρω ως αριστερό – τον αναφέρω ως παράδειγμα.
Τέλος με τους «θεούς» και «πατερούληδες» πρωθυπουργούς. Άλλωστε, τώρα ξέρουμε πως και αυτοί πεθαίνουν κάποια στιγμή. Αν και μέχρι την τελευταία στιγμή ήλπιζαν κι αυτοί πώς θα ζήσουν. Ξεχνώντας –όπως όλοι μας-, πως η Ελπίδα έμεινε κλεισμένη στο πιθάρι της Πανδώρας. Για πάντα.
(Έχω γράψει ποιο κόμμα θα ψηφίσω. Καλή επιτυχία σε όλα τα κόμματα της Αριστεράς. Καλή επιτυχία στη χώρα μας.)

πιτσιρίκος | Ο Αλέξης Τσίπρας και η ελπίδα